Osoba bezdomna to zgodnie z ustawą o pomocy społecznej osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy i niezameldowana na pobyt stały, w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności, a także osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym i zameldowana na pobyt stały w lokalu, w którym nie ma możliwości zamieszkania.
W świetle obowiązujących przepisów do udzielenia pomocy osobie bezdomnej zobowiązana jest gmina ostatniego miejsca zameldowania tej osoby na pobyt stały. Mówi o tym artykuł 101 ust. 2 ustawy z dn. 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.
W przypadkach szczególnie uzasadnionych sytuacją osobistą osoby ubiegającej się o świadczenie oraz w sprawach niecierpiących zwłoki, właściwą miejscowo jest gmina miejsca pobytu osoby ubiegającej się o świadczenie. Gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania albo na ostatnie miejsce zameldowania tej osoby na pobyt stały jest obowiązana do zwrotu wydatków gminie, która przyznała świadczenie w miejscu pobytu. (art. 101 ust. 3,7 w/w ustawy).
Udzielenie schronienia następuje przez przyznanie tymczasowego schronienia w schronisku dla osób bezdomnych albo schronisku dla osób bezdomnych z usługami opiekuńczymi (art. 48a ww. ustawy).
Ta forma pomocy wymaga złożenia pisemnego wniosku i przeprowadzenia niezbędnych procedur mających na celu stwierdzenie spełnienia kryteriów wynikających z ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, w tym również przeprowadzenia wywiadu środowiskowego z osobą bezdomną i wydania decyzji administracyjnej.
Konieczne jest również zawarcie kontraktu socjalnego z osobą bezdomną w celu wzmocnienia jej aktywności społecznej, wyjścia z bezdomności i uzyskania samodzielności życiowej.
Osoby bezdomne mogą skorzystać także z pomocy jaką świadczą noclegownie i ogrzewalnie.
Noclegownia: świadczy bezdomnym tymczasową pomoc w postaci miejsca noclegowego, w ramach której umożliwia spędzenie nocy w warunkach gwarantujących ochronę życia i zdrowia.
Ogrzewalnia: umożliwia pobyt w ogrzewanych pomieszczeniach wyposażonych w co najmniej miejsce siedzące, nie gwarantuje miejsc do spania.
Na terenie Gminy Miasta Dębica pomoc osobom bezdomnym świadczą pracownicy socjalni Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Dębicy. Codziennie od poniedziałku do piątku, w godzinach 7.30-15.30 są dostępni w siedzibie MOPS lub pod nr telefonu: 14 670-50-06.
Funkcjonują także dwa schroniska dla osób bezdomnych:
Schronisko dla bezdomnych mężczyzn przy ul. Słonecznej 1 oraz Schronisko dla bezdomnych kobiet i mężczyzn przy ul. Św. Brata Alberta 2.
Numer kontaktowy do obu schronisk: 503 615 227.